Đánh giá ngành Bảo hiểm năm 2021: Môi trường lãi suất thấp – một thách thức thực sự

Đánh giá ngành bảo hiểm năm 2021: Chúng tôi không kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận sẽ tương đương tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm, vì các yếu tố hỗ trợ lợi nhuận trong năm 2020 là thị trường cổ phiếu sôi động và tỷ lệ bồi thường cải thiện có thể không lặp lại vào năm 2021.

Tăng trưởng doanh thu phí tốt hơn trong năm 2021

Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm gốc cao hơn vào năm 2021 đối với cả mảng bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ lần lượt là + 22% và 10-12% so với cùng kỳ. Ước tính này dựa trên quan điểm:

(1) Nhu cầu các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ ở mức khá và nhờ các hợp đồng banca độc quyền mới được ký kết, các công ty bảo hiểm có thể tiếp cận nhóm khách hàng tiềm năng lớn hơn. Trong trường hợp dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát và không còn giãn cách xã hội, các hoạt động bán hàng (họp mặt, hội nghị khách hàng…) sẽ có thể phục hồi về mức trước Covid, thúc đẩy hoạt động bán hàng mạnh mẽ hơn.

(2) Kinh tế phục hồi thúc đẩy bảo hiểm phi nhân thọ. Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng GDP sẽ quay trở lại mức 6,5% vào năm 2021 khi các hoạt động kinh tế hồi phục. Do đó, bảo hiểm hàng hóa, hàng không, du lịch và bảo hiểm bảo an tín dụng sẽ có thể đạt được mức tăng trưởng trước Covid.

Việc mở rộng tài sản quản lý (AUM) sẽ là động lực chính cho tăng trưởng lợi nhuận của các công ty bảo hiểm vào năm 2021. Chúng tôi không kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận sẽ tương đương tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm, vì các yếu tố hỗ trợ lợi nhuận trong năm 2020 là thị trường cổ phiếu sôi động và tỷ lệ bồi thường cải thiện có thể không lặp lại vào năm 2021. Lãi suất bình quân năm 2021 ước tính thấp hơn mức trung bình năm 2020 từ 75-85 bps, do đó, tăng trưởng thu nhập tài chính sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào việc mở rộng AUM.
Một số thay đổi về mặt cấu trúc sẽ tiếp diễn trong năm 2021. Chúng tôi ước tính doanh số bán hàng trực tuyến sẽ tăng. Tuy nhiên, kênh này chỉ phù hợp với một số phân khúc nhất định (bảo hiểm tai nạn con người, bảo hiểm xe máy bắt buộc, bảo hiểm du lịch). Ngoài ra, các công ty bảo hiểm có thể phát triển các dòng sản phẩm bảo hiểm sức khỏe với nhiều mức tùy chọn và đáp ứng nhiều đối tượng khách hàng hơn..
Định giá chưa trở lại mức trước Covid. Hiện tại, BVH đang giao dịch với PB là 2,46 lần, thấp hơn mức trung bình 5 năm và 10 năm lần lượt là 3,06 lần và 2,76 lần và cũng thấp hơn mức trước Covid là 2,62 lần. Chúng tôi cho rằng mức định giá thấp này có thể phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư về sự bất lợi của các doanh nghiệp bảo hiểm nhan thọ trong môi trường lãi suất thấp. Chúng tôi duy trì đánh giá Trung lập đối với lĩnh vực này vì động lực tăng trưởng quan trọng là lãi suất dự kiễn vẫn tiếp tục ở mức thấp trong năm 2021.

Yếu tố tác động tích cực đến giá cổ phiếu trong ngắn hạn sẽ là việc SCIC thoái vốn khỏi BVH và BMI, được kỳ vọng sẽ có thể thực hiện vào nửa đầu năm 2021.

Vấn đề và rủi ro của ngành Bảo hiểm

Môi trường lãi suất thấp kéo dài. Môi trường lãi suất thấp sẽ làm cho lợi nhuận đầu tư gặp khó khăn và làm giảm lợi nhuận của các công ty bảo hiểm vì phần lớn danh mục đầu tư của các công ty bảo hiểm là tiền gửi ngân hàng và trái phiếu chính phủ. Ngoài ra, nếu lợi suất trái phiếu chính phủ giảm hơn nữa, gánh nặng sẽ đặt lên dự phòng kỹ thuật bảo hiểm nhân thọ – ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận kế toán.
Chi phí tái bảo hiểm tăng. Trong những năm gần đây, các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam thua lỗ cao, đặc biệt trong lĩnh vực bảo hiểm tài sản, đã khiến các nhà tái bảo hiểm quốc tế tăng giá tái bảo hiểm. Chúng tôi tin rằng xu hướng này sẽ tiếp tục trong trung hạn. Hậu quả quan trọng của việc này là các công ty bảo hiểm có thể không thể duy trì các hợp đồng tái cố định (treaty) và buộc phải chuyển sang các hợp đồng tái tạm thời (facultative), ảnh hưởng đến năng lực của bảo hiểm phi nhân thọ.

Nguyễn Thu Hà, CFA, hant4@ssi.com.vn